Jakość dźwięku. Różnica pomiędzy muzyką z winyla a streamingiem

Wprowadzenie

Powszechne wykorzystanie technologii i jej rozwój wskazuje bez wątpienia na fakt, że ludzkość znajduje się w epoce cyfrowej. Do kluczowych jej aspektów należą m.in.

• wszechobecny internet, umożliwiający globalną komunikację;
• technologie cyfrowe, wykorzystywane np. w komputerach, smartfonach, tabletach czy urządzeniach AGD;
• cyfrowe przetwarzanie informacji jako reprezentowanie danych w formie binarnej;
• cyfrowa kultura i rozrywka, w ramach której powstała muzyka cyfrowa, gry wideo czy też cyfrowe treści w miejsce papierowych.

Epoka cyfrowa wkroczyła także bardzo wyraźnie i z dużym przytupem w dotychczasowy świat muzyki. Jej konsumpcja przesunęła się zdecydowanie z analogowych form odtwarzania w kierunku platform streamingowych. Ale ponownie na horyzoncie pojawiają się płyty winylowe i wydaje się, że blisko dwudziestoletni najgorszy okres spadku sprzedaży (lata 1995–2007) mają już za sobą, a wielu wieszczy nadchodzące odrodzenie sprzedaży tej klasycznej formy słuchania muzyki.

Możemy postawić pytanie: Co różni tradycyjne odtwarzanie muzyki z płyty winylowej a nowoczesny streaming w zakresie dźwięku? Czy oba te sposoby odtwarzania są identyczne?

Z pewnością obydwa te formaty mają swoje zalety i wady. Entuzjaści płyt winylowych twierdzą, że ten format zapewnia doskonałe wrażenia słuchowe pod względem jakości dźwięku, a streaming zyskał popularność szczególnie dzięki prostocie odtwarzania muzyki oraz jej dostępności.

Przy omawianiu tych formatów możemy spotkać wiele dyskusji na temat jakości dźwięku. Przyjrzyjmy się zatem różnicom między jakością muzyki winylowej a streamingiem, aby pomóc lepiej zrozumieć, jakie czynniki wpływają na ostateczne wrażenia dźwiękowe.

Winylowa jakość dźwięku – ciepło, głębia i autentyczność

Muzyka z winyla ma długą historię i nadal cieszy się dużą popularnością wśród audiofilów. 21 grudnia 1948 r. Columbia Records wytłoczyła pierwszą płytę winylową. Opracowany we współpracy z wynalazcami materiału winylowego format zapisu LP (Long Play) wprowadził przełomową technologię, która na nowo zdefiniowała wrażenia słuchowe. Od tego momentu płyty winylowe oferowały doskonałą jakość dźwięku, dłuższy czas odtwarzania i zwiększoną trwałość.

Wielu uważa, że charakterystyczny dźwięk winylu ma swój niepowtarzalny urok, który urzeka nie tylko audiofila. Analogowy charakter płyt winylowych zapewnia wyjątkowe wrażenia słuchowe. Gdy igła wędruje po wyciętych w płycie rowkach z czarnego krążka wydobywają się fale dźwiękowe. Ten proces nadaje winylowi charakterystyczne ciepło, głębię i dynamikę dźwięku. Ich entuzjaści doceniają nie tylko to, ale również dotykowy i nostalgiczny charakter formatu, podkreślając wręcz namacalny związek z muzyką.

Istnieje kilka czynników, które przyczyniają się do wyjątkowej jakości dźwięku płyty winylowej. Oto kilka
z nich:

• Charakterystyka dźwięku: Winylowe płyty oferują ciepły i organiczny dźwięk, który często jest opisywany jako bardziej naturalny. Charakterystyczny „analogowy” dźwięk winylu wynika z procesu fizycznego odczytu muzyki za pomocą igły, która „ślizga się” po rowkach płyty.
• Szerszy zakres częstotliwości: Ten rozszerzony zakres – w porównaniu do skompresowanych plików audio używanych w streamingu – pozwala na dokładniejsze odtwarzanie wysokich i niskich częstotliwości dźwięku muzyki.
• Niska kompresja dźwięku: Płyty winylowe są znane z tego, że oferują niski poziom kompresji dźwięku w porównaniu do plików streamingowych. Oznacza to, że dźwięk jest bardziej dynamiczny i ma większą rozpiętość dźwiękową, co może prowadzić do bardziej immersyjnego („zanurzanie w rzeczywistość) doświadczenia słuchania.
• Wysoka jakość masteringowa: W przeszłości albumy winylowe były bardzo często starannie masterowane, aby zapewnić optymalną jakość dźwięku na tym konkretnym nośniku. Właściwy mastering pod tłoczenie winyli skutkuje bardziej dynamicznym i organicznym dźwiękiem. Wiele z tych starszych nagrań zostało zremasterowanych i nadal jest uważanych za wzorce jakości dźwięku.

Streaming – wygoda, różnorodność i dostępność

Przesyłanie strumieniowe stało się powszechnym sposobem słuchania muzyki, szczególnie w erze cyfrowej. Możemy wręcz powiedzieć o rewolucji streamingowej. Wraz z pojawieniem się platform takich jak Spotify, Apple Music czy Tidal, miliony utworów są łatwo dostępne dla każdego na wyciągnięcie ręki. Wygoda i dostępność oferowane przez usługi streamingowe są niezrównane, umożliwiając słuchaczom dostęp do ogromnych bibliotek muzyki z dowolnego urządzenia, jakie posiadamy. Wystarczy w tym wypadku mieć tylko połączenie internetowe.

Jakość muzyki oferowanej przez streaming napotyka jednak pewne wyzwania. Pomimo iż wielu użytkowników ceni sobie wygodę i dostępność, jakie oferuje forma streamingowa odtwarzania muzyki, to w porównaniu do płyty winylowej, jakość przesyłanego dźwięku może być różna.

Oto kilka cech streamingu, które wpływają na jakość dźwięku.

• Formaty kompresji dźwięku: Większość platform strumieniowych używa algorytmów stratnych kompresji formatów dźwięku, tzw. kodeków, takich jak MP3 (MPEG-1/2 Audio Layer-3) lub AAC (Advanced Audio Coding), aby zmniejszyć rozmiar plików i zapewnić szybkie przesyłanie strumieniowe. Stopień kompresji różni się w zależności od platformy streamingowej, a tylko niektóre z nich oferują opcje wyższej jakości, takie jak dźwięk bezstratny lub dźwięk o wysokiej rozdzielczości. Pomimo tych ulepszeń, nieodłączna kompresja przesyłania strumieniowego ogranicza wierność odtwarzania dźwięku w porównaniu z płytami winylowymi. Kompresja ta może prowadzić do utraty niektórych szczegółów i wpływać ostatecznie na jakość dźwięku.
• Zależność od jakości połączenia internetowego: Przesyłanie strumieniowe wymaga stabilnego połączenia internetowego. Jeśli połączenie jest słabe lub niestabilne, może to prowadzić do pogorszenia jakości dźwięku.
• Optymalizacja dźwięku dla różnych urządzeń: Platformy strumieniowe dostosowują dźwięk w zależności od urządzenia, na którym jest odtwarzany. Oznacza to, że dźwięk może być zoptymalizowany dla słuchawek, głośników Bluetooth lub innych popularnych urządzeń. Optymalizacja ta może wpływać na jakość dźwięku, ale niekoniecznie na korzyść audiofilów oczekujących najwyższej jakości dźwięku.

Porównanie jakości dźwięku – subiektywność i kontekst

Określenie, który format zapewnia lepszą jakość dźwięku, winyl czy streaming, wydaje się być subiektywne i zależy od indywidualnych preferencji. Entuzjaści płyt winylowych twierdzą, że format zapewnia bardziej autentyczne i wciągające wrażenia, wychwytując niuanse i zawiłości muzyki. Fizyczny, dotykowy charakter obchodzenia się z płytami winylowymi, w ręcz pewien nabożny rytuał ich odtwarzania składają się na ogólny urok.

Z drugiej strony usługi streaming zapewnia niezrównany poziom wygody i różnorodności. Dzięki możliwości natychmiastowego dostępu do milionów utworów, wyselekcjonowanych list odtwarzania i spersonalizowanych rekomendacji platformy streamingowe zaspokajają potrzeby współczesnego słuchacza.

Nie ma jednak wątpliwości, że jakość dźwięku płynąca z odtwarzanej płyty winylowej daje niepowtarzalne doznania muzyczne, „pieści” wręcz ludzkie ucho. Najważniejszym aspektem winyla jest nostalgiczna radość i emocjonalny związek, jaki wnosi on do naszego życia.

I na koniec warto zauważyć, że jakość odsłuchu płyty winylowej zależy od używanego sprzętu. Wysokiej jakości gramofon, wzmacniacz i głośniki są kluczowe dla optymalnej reprodukcji dźwięku. Podobnie jakość streamingu można poprawić, używając wysokiej jakości słuchawek lub głośników. Ale w dalszym ciągu słuchany dźwięk nie będzie taki sam co do skali, barwy i ciepła.

Podsumowanie

Ostateczna ocena jakości dźwięku winylowego w porównaniu do streamingu zależy od indywidualnych preferencji i poszukiwanych wrażeń słuchowych słuchacza. Muzyka winylowa oferuje niepowtarzalne, autentyczne brzmienie, ciepło i charakterystyczną jakość dźwięku. Z drugiej strony, przesyłanie strumieniowe zapewnia wygodę, dostępność i szeroki wybór muzyki, choć może podlegać kompresji dźwięku i zależeć od jakości połączenia internetowego.

Bez względu kto stoi po jakiej stronie: czy po stronie płyt winylowych, czy po stronie streamingu, ważne jest, by po prostu cieszyć się muzyką. Bez względu na to, czy nabożnie weźmiesz do ręki winyl czy włączysz streaming na jakiejś platformie, najważniejsze jest, aby czerpać radość z muzyki i doceniać różnorodność dostępnych opcji.

Pomimo iż technologie streamingowe rozwijają się w zakresie poprawy jakości dźwięku (opcje audio bezstratnego i wysokiej rozdzielczości pliki) to jednak dla tych, którzy szukają bardziej namacalnego i autentycznego połączenia z muzyką, płyty winylowe nadal zajmują szczególne miejsce w ich sercach i codziennym doświadczaniu muzyki.