Odrodzenie starego artefaktu. Winyl w epoce cyfrowej

W erze zdominowanej przez cyfryzację, gdzie tradycyjne praktyki zostają systematycznie wypierane, płyty winylowe przeciwstawiają się wszelkim przeciwnościom i przeżywają niezwykłe odrodzenie. Moc tego analogowego formatu tkwi w zdolności do oferowania unikalnego i znaczącego doświadczenia, którego często nie udaje się zreplikować w muzyce cyfrowej. Książka ” Vinyl: The Analogue Record in the Digital Age” (Winyl: płyta analogowa w epoce cyfrowej) autorstwa Dominika Bartmanskiego i Iana Woodwarda bada kulturowe znaczenie winylu oraz nieoczekiwane konsekwencje jego odrodzenia.

Niekonsekwencje cyfryzacji

Rewolucja cyfrowa, ze swoją wirtualną mobilnością i wygodą, paradoksalnie doprowadziła do zwiększonego poczucia izolacji i uczucia bycia „samemu razem”. Przytłaczający dostęp do danych kulturowych skutkował przeciążeniem informacyjnym, czyli „smogiem danych”, pozostawiając nas pozbawionymi sensu zamiast zainspirowanymi. Stały strumień plików, aktualizacji i ulotnych obrazów na naszych wszechobecnych ekranach komputerów przytłacza nas każdego dnia. Jednak w tym cyfrowym ataku płyty winylowe wyłaniają się jako odporny symbol oporu i źródło nowego rodzaju przyjemności.

„Ciepło, bogactwo dźwięku i wychwalana wysoka wierność przekazu muzycznego stanowią o trwałości winyli i ich powadze jako 'świętego skryptu’ dla poważnych miłośników muzyki”. (Bartmanski, Woodward Vinyl: The Analogue Record in the Digital Age, s. 166).

Odrodzenie Winylu – nowe spojrzenie na to, co stare

Odrodzenie winylu to nie tylko przemijający trend czy nostalgiczna tęsknota za przeszłością. Znalazło ono stałe miejsce w konsumpcji muzyki, współistniejąc z formatami cyfrowymi. Trwała atrakcyjność winylu nie jest jedynie przypisywana jego dźwiękowemu ciepłu, bogactwu i wysokiej wierności odtwarzania, ale raczej zdolności do oferowania holistycznego i namacalnego doświadczenia. Stanowi to odejście od kultury cyfrowej opartej na ekranie, podkreślając znaczenie wspólnych doświadczeń, osobistych rytuałów i fizyczności muzyki.

„…winyl przeżył swój społecznie szerszy renesans dokładnie w momencie, gdy rewolucja cyfrowa wydawała się dokończona. Z pewnością chodzi tu o ponowne docenienie pewnych dźwięków i potwierdzenie głębi i ponadczasowości «starej szkoły» słuchania, słuchania i grania”. (Bartmanski, Woodward Vinyl: The Analogue Record in the Digital Age, s. 166).

Winyl kontra cyfra – kreatywna symbioza

W pierwszej fazie cyfryzacji, gdy CD dominowały na rynku muzycznym, płyty winylowe zostały uratowane przed wyginięciem przez niezależnych DJ-ów grających muzykę elektroniczną. Ci DJ-e, pomimo przyjęcia technik cyfrowej produkcji, dostrzegli unikalne cechy winylu jako medium do wyrażania sztuki. Odrodzenie winylu rozpoczęło się w drugiej fazie cyfryzacji, zbiegając się z powszechnym panowaniem plików elektronicznych i wirtualnego streamingu. To odrodzenie nie dotyczy jedynie nostalgii, lecz raczej ponownego docenienia tego, co namacalne, co konkretne i trwałe.

„…istnieje jeszcze szereg innych, nieprzewidzianych konsekwencji kulturowych w postaci utrzymywania się i odradzania się tego, co stare, które w jakiś sposób oparło się presji nowego”. (Bartmanski, Woodward Vinyl: The Analogue Record in the Digital Age, s. 165).

Zaskakujący moment odrodzenia winylu

Atrakcyjność winylu wykracza poza medytacyjne doświadczenie dźwięku. Obejmuje on ekstazę tańca, piękno wyrazu i zbiorowy wigor, jaki muzyka niesie ze sobą. Odrodzenie winylu odzwierciedla wspólną chęć zwolnienia tempa, skupienia uwagi i ucieczki od szybkiego cyfrowego świata. Zbieranie i słuchanie muzyki na płytach winylowych pozwala na restrukturyzację naszego życia podporządkowanego technologii cyfrowej. Winyle wprowadzają szczególne momenty i przedmioty do naszej codzienności. W obliczu cyfrowego przyspieszenia winyl oferuje bardziej skoncentrowane i kulturowo zrównoważone zaangażowanie i jedność z muzyką.

„Socjolodzy badający ikony nowej ery cyfrowej zauważają, że «jesteśmy razem coraz bardziej sami»”. (Bartmanski, Woodward Vinyl: The Analogue Record in the Digital Age, s. 165).

Urok winylu – doświadczenie i kontemplacja

Znaczenie winylu wykracza poza rolę medium do przesyłania muzyki. Stanowi on potężny znak, który angażuje nie tylko nasze umysły, ale także ciała, zmieniając nasze postrzeganie przestrzeni. Winyl uosabia odrębny świat życia i tradycję, której nie można zreplikować. Tak jak „kultura iPodów” ukształtowała współczesne społeczeństwo, tak „kultura winyla” niesie ze sobą swoje unikalne i niezastąpione dziedzictwo.

„Według wszelkich relacji, winyl, rzekomo «zastąpiony» przez branżę «lepszym» produktem, powinien już być martwy lub w najlepszym razie dostępny w muzeach i sklepach z antykami jako osobliwy inkunabuł. Zamiast tego wydarzyło się jednak coś innego”. (Bartmanski, Woodward Vinyl: The Analogue Record in the Digital Age, s. 165).

Wielowymiarowa perspektywa – trwała moc winylu

Autorzy korzystają z koncepcji mediów i ikon zaproponowanych przez Hansa Beltinga, historyka sztuki, aby rzucać światło na trwałą moc winylu. Belting opowiada się za bardziej inkluzyjnym i zróżnicowanym podejściem do zrozumienia zjawisk kulturowych. Podkreśla splątanie się dźwięku, przestrzeni i ciała w jedno. Rozpatrując winyl z tej wielowymiarowej perspektywy, jego zdolność do przetrwania i blasku staje się oczywista.

„Jeśli winyl jest medium, które jest jednocześnie przekazem, to jedną z kluczowych rzeczy, jakie dzisiaj przekazuje, jest: «zwolnij i uważaj»”. (Bartmanski, Woodward Vinyl: The Analogue Record in the Digital Age, s. 165).

Podsumowując, odrodzenie winylu w erze cyfrowej oznacza ponowną ocenę naszego związku z muzyką i kulturą. Winyl stanowi rodzaj buntu przeciwko szybkiemu cyfrowemu światu i pragnienie bardziej znaczących i namacalnych doświadczeń. Trwała atrakcyjność winylu polega na zdolności do angażowania naszych zmysłów, transcendentnej natury czasu i promowaniu poczucia wspólnoty. W miarę jak poruszamy się coraz bardziej w stronę cyfrowanego świata, płyty winylowe przypominają nam, aby zwolnić, zwrócić uwagę i docenić moc analogowego w erze cyfrowej.