„Zarażeni dźwiękiem”. Wyniki badań preferencji muzycznych w Polsce. (Część I)

W 2023 roku w Polsce ukazała się wyjątkowa książka Stanisława Trzcińskiego zatytułowana „Zarażeni dźwiękiem: Rynek muzyczny w czasach sztucznej inteligencji” (PWN, Warszawa 2023, ss. 939). Zwróciła ona moją uwagę nie tylko ze względu na intrygujący tytuł („Zarażeni dźwiękiem”), ale również ze względu na przeprowadzone badania ilościowe i jakościowe dotyczące preferencji muzycznych w Polsce.

W pierwszej części przedstawię pięć pytań, na które udzielili odpowiedzi respondenci ankiety, pokazując tym samym krajobraz muzyczny Polski. Mam nadzieję, że przeprowadzone przez Trzcińskiego badania odzwierciedlają muzyczny status quo nie tylko w Polsce.

Pytanie 1: Jak ważna jest muzyka w twoim życiu ogólnie?

Zebrane dane dotyczące ogólnej ważności muzyki w życiu respondentów pozwalają wyciągnąć następujące wnioski:

1. Bardzo ważna (41,7%): Największa grupa respondentów (41,7%) uznaje muzykę za bardzo ważny element swojego życia. Sugeruje to, że dla tej grupy muzyka odgrywa istotną rolę i może być kluczowym aspektem ich codziennego doświadczenia.
2. Raczej ważna (40,0%): Kolejna znacząca grupa respondentów (40,0%) uważa muzykę za raczej ważną. Wskazuje to, że choć nie jest to dla nich najważniejszy element życia, to jednak odgrywa ona istotną rolę, być może wpływając pozytywnie na ich nastrój i doświadczenia.
3. Ani ważna, ani nieważna (15,5%): Ponad jedna siódma ankietowanych (15,5%) nie uznaje muzyki ani za bardzo ważną, ani za raczej nieważną. Może to sugerować, że dla tej grupy muzyka nie ma zbyt dużego wpływu na ich życie lub jest dla nich jednym z wielu równie istotnych elementów.
4. Raczej nieważna (1,8%) i w ogólne nieważna (1,0%): Dla niewielkiej grupy respondentów muzyka jest raczej nieważna lub w ogóle nieważna. Może to oznaczać, że dla tych osób muzyka nie odgrywa kluczowej roli w ich życiu.

Podsumowując, większość respondentów zdaje się przyznawać, że muzyka jest dla nich istotna lub przynajmniej ma pewne znaczenie w ich życiu. To może być ważne spostrzeżenie dla tworzenia kultury muzycznej, organizacji wydarzeń muzycznych czy promocji działań związanych z muzyką w społeczności.

Pytanie 2: Jak często słuchasz muzyki?

Wyniki ankiety dotyczące częstotliwości słuchania muzyki prowadzą do następujących wniosków:

1. Codziennie (66,6%): Zdecydowana większość respondentów (66,6%) słucha muzyki codziennie. Sugeruje to, że dla większości uczestników muzyka jest regularną częścią ich życia codziennego, być może pełniąc rolę towarzysza, źródła rozrywki lub relaksu.
2. Kilka razy w tygodniu (22,0%): Duża grupa respondentów (22,0%) słucha muzyki kilka razy w tygodniu. Choć nie jest to codzienne zjawisko, to wciąż powszechna aktywność, co sugeruje, że muzyka odgrywa ważną rolę w ich życiu.
3. Kilka razy w miesiącu (6,4%): Mniejsza grupa respondentów (6,4%) słucha muzyki kilka razy w miesiącu. Może to oznaczać, że dla tej grupy muzyka jest mniej regularną częścią ich rutyny, ale wciąż ma pewne znaczenie.
4. Nigdy lub prawie nigdy (2,3%): Niewielki odsetek respondentów (2,3%) nigdy lub prawie nigdy nie słucha muzyki. Może to wynikać z osobistych preferencji lub stylu życia, w którym muzyka nie odgrywa kluczowej roli.
5. Rzadziej (1,6%) i kilka razy w roku (1,1%): Bardzo niewielu respondentów słucha muzyki rzadziej (1,6%) lub tylko kilka razy w roku (1,1%). Mogą to być osoby, które nie przykładają dużej wagi do muzyki w swoim życiu.

Podsumowując wyniki sugerują, że dla większości uczestników muzyka jest regularną częścią ich życia, a codzienne słuchanie muzyki jest powszechne. Różnice w częstotliwości słuchania muzyki mogą wynikać z indywidualnych preferencji, stylu życia lub codziennych obowiązków.

Pytanie 3: W jakich sytuacjach najczęściej słuchasz muzyki?

Analiza wyników ankiety dotyczącej sytuacji, w których respondenci najczęściej słuchają muzyki, pozwala wyciągnąć następujące wnioski:

1. W domu (65,5%): Zdecydowana większość respondentów (65,5%) preferuje słuchanie muzyki w domu. Sugeruje to, że dla wielu osób dom jest miejscem, gdzie mogą świadomie i spokojnie cieszyć się ulubioną muzyką, tworząc atmosferę relaksu lub rozrywki.
2. W drodze do pracy (13%): Kolejna znacząca grupa respondentów (13%) słucha muzyki w drodze do pracy. Wskazuje to, że muzyka pełni rolę towarzysza podczas podróży, poprawia nastrój i pomaga rozpocząć dzień.
3. W pracy (10,4%): Około 10,4% respondentów słucha muzyki w miejscu pracy. Może to sugerować, że dla tej grupy muzyka ma również znaczenie w kontekście środowiska zawodowego, być może pomagając w koncentracji, motywacji lub tworzeniu pozytywnej atmosfery.
4. Podczas dłuższych podróży (4%): Niewielka grupa respondentów (4%) słucha muzyki podczas dłuższych podróży. Sugeruje to, że muzyka może stanowić dla nich środek rozrywki podczas podróży, pomagając zrelaksować się lub zabić czas.

Te wnioski sugerują, że preferencje dotyczące słuchania muzyki są zróżnicowane i zależą od kontekstu życia. Dla wielu osób dom jest kluczowym miejscem do słuchania muzyki, ale różne sytuacje, takie jak podróże czy praca, również dostarczają okazji do korzystania z tego medium. Te informacje mogą być istotne dla przemysłu muzycznego, platform streamingowych i organizatorów wydarzeń, aby lepiej dostosować swoje oferty do różnych kontekstów konsumpcji muzyki.

Pytanie 4: W jaki sposób słuchanie muzyki ci pomaga?

Analiza wyników ankiety dotyczącej korzyści płynących ze słuchania muzyki pozwala wyciągnąć następujące wnioski:

1. Relaksacja (61,9%): Zdecydowana większość respondentów (61,9%) podkreśla, że słuchanie muzyki pomaga im się zrelaksować. Sugeruje to, że dla wielu osób muzyka stanowi formę relaksu i może być używana jako narzędzie do redukcji stresu i poprawy samopoczucia.
2. Skupienie (31,9%): Dla niemal jednej trzeciej respondentów (31,9%) muzyka jest narzędziem pomagającym im skoncentrować się. Może to wskazywać, że dla tej grupy słuchanie muzyki jest stosowane w celu zwiększenia uwagi i skuteczności w zadaniach wymagających skupienia.
3. Tło dźwiękowe (33,8%): Dla ponad jednej trzeciej respondentów (33,8%) muzyka pełni rolę tła dźwiękowego. Sugeruje to, że niektórzy używają muzyki jako akompaniamentu do innych czynności, być może tworząc odpowiednią atmosferę.
4. Atmosfera imprezy (24,0%): Dla jednej czwartej respondentów (24,0%) muzyka jest ważna podczas imprez. Potwierdza to, że dla wielu osób muzyka pełni rolę społeczną, tworząc zabawną i integracyjną atmosferę podczas spotkań towarzyskich.
5. W pracy (28,8%): Prawie jedna trzecia respondentów (28,8%) używa muzyki w pracy. Sugeruje to, że muzyka może być dla nich narzędziem motywacyjnym lub pomaga utrzymać pozytywną atmosferę w miejscu pracy.
6. Pobudzenie (14,8%): Mniejsza, ale istotna grupa respondentów (14,8%) wskazuje, że muzyka pomaga im obudzić się. Może to oznaczać, że dla niektórych osób muzyka pełni funkcję stymulującą i pomaga im rozpocząć dzień lub utrzymać energię.

Podsumowując, wyniki sugerują, że muzyka spełnia różnorodne funkcje dla różnych osób, spełniając potrzeby związane zarówno z relaksem, jak i aktywnością. Może to być istotne dla artystów, producentów muzycznych i platform streamingowych, aby dostosować swoje oferty do różnych oczekiwań i korzyści, jakie ludzie poszukują, słuchając muzyki.

Pytanie 5: Kto wybiera muzykę, którą słuchasz?

Na podstawie wyników badania dotyczącego preferencji muzycznych, możemy wyciągnąć następujące wnioski:

1. Głównie ja sam/a (75,7%): Zdecydowana większość respondentów (75,7%) zazwyczaj samodzielnie wybiera muzykę. Wskazuje to, że autonomia w wyborze muzyki jest istotna dla większości osób, odzwierciedlając ich unikalne preferencje muzyczne i pragnienie kontroli nad własnym doświadczeniem muzycznym.
2. Głównie ktoś inny (16,3%): Niemniej jednak około 16,3% respondentów bardziej polega na wyborze muzyki przez kogoś innego. Może to wynikać z pragnienia dzielenia się doświadczeniem muzycznym z innymi lub zaufania w gust muzyczny kogoś innego w określonym kontekście.
3. Trudno powiedzieć (8,2%): Niewielki odsetek respondentów (8,2%) znalazł trudności w określeniu, czy zazwyczaj samodzielnie wybierają muzykę, czy też ktoś inny. Może to wynikać z zróżnicowanych sytuacji, w których słuchają muzyki, oraz zmiennych preferencji dotyczących samodzielnego wyboru w różnych kontekstach.

Te wnioski sugerują, że większość osób ceni autonomię w wyborze muzyki i znajduje satysfakcję w podejmowaniu własnych decyzji dotyczących tego, co słuchać. Ta wiedza może być kluczowa dla platform streamingowych oferujących spersonalizowane rekomendacje muzyczne, aby sprostać oczekiwaniom tych, którzy preferują indywidualny wybór muzyki. Warto również zauważyć, że istnieje grupa ludzi, którzy doceniają wybory dokonywane przez innych, co może być istotne dla promocji muzycznej i rekomendacji społecznych.

Podsumowanie

Badania Trzcińskiego pokazuje cenne spostrzeżenia na temat polskiego krajobrazu muzycznego, podkreślając zróżnicowane role i preferencje, jakie muzyka odgrywa w życiu Polaków. Te wyniki mogą stanowić ciekawe implikacje dla przemysłu muzycznego, platform streamingowych i organizatorów wydarzeń. Mogą być ciekawą lekturą by zrozumieć i dostosować się do wieloaspektowych aspektów konsumpcji muzyki w Polsce. Mam nadzieję, że mogą być wykorzystane globalnie.